Uluslararası Ceza Mahkemesi Koalisyonu, Haziran ayı hedef ülke kampanyasında Türkiye ve Moritanya'nın UCM Roma Statüsüne katılmasını talep ediyor. Kampanyayla ilgili ayrntılı bilgiye ve destek mektubu örneklerine http://ucmk.org.tr/ adresinden ulaşabilirsiniz.
Uluslararası Ceza Mahkemesi Koalisyonunun 5 Haziran 2012 tarihinde yaptığı basın açıklaması
Brüksel - 150’den fazla ülkede adil, etkili ve bağımsız bir Uluslararası Ceza Mahkemesi için savunuculuk çalışması yürüten 2500’ün üzerinde hükümet dışı kuruluşu ve sivil toplum örgütünün oluşturduğu Uluslararası Ceza Mahkemesi Koalisyonu, Türkiye’den UCM’yi kuran Roma Statüsü’ne katılarak cezasızlık kültürünü ortadan kaldırılmaya ve hukukun üstünlüğünü güçlendirmeye yönelik taahhüdünü teyit etmesini talep etti.
Koalisyonun soykırım, insanlığa karşı suç ve savaş suçlarının faillerini yargılama yetkisine sahip ilk daimi uluslararası mahkemeyi kuran Roma Statüsü’ne devletlerin katılımını teşvik etmek üzere yürüttüğü aylık Evrensel Onay Kampanyasında 2012 haziran ayının hedef ülkesi Türkiye’dir.
5 Haziran 2012 tarihinde Türkiye Cumhuriyeti Başbakanına gönderilen mektupta Koalisyon, Türkiye’nin Roma Statüsü’ne katılma yönündeki taahhüdünü yerine getirmesini talep etti. 139 ülke Roma Statüsü’nü imzaladı ve son olarak 2012 nisan ayında Guatemala’nın sözleşmeyi onaylamasıyla taraf devletlerin sayısı 121’e ulaştı.
Koalisyonun bölgesel programlarından sorumlu Brigitte Suhr: “Türkiye uzun zamandır Roma Statüsü’ne katılacağını beyan etmektedir; artık Türkiye’nin vaatlerini hayata geçirmek üzere somu adım atması ve Roma Statüsü’ne katılarak cezasızlığın sona erdirilmesine yönelik ve gitgide büyüyen harekete dahil olmasının zamanı gelmiştir” yönünde bir açıklamada bulundu. Suhr sözlerine, “Türkiye, Ortadoğu ve Avrupa arasında köprü oluşturan stratejik konumu nedeni ile Mahkemenin güçlendirilmesine önemli bir katkıda bulunabilecek önemli bir uluslararası aktördür”” şeklinde devam etti.
2004 yılı Mayıs ayında Başbakan Erdoğan, Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisinde yaptığı konuşmada, “Türkiye çok yakında, kendi iç hazırlıklarını tamamlayarak Roma Statüsü’nü onaylayacak ve [Uluslararası Ceza Mahkemesinin] parçası olacak” şeklinde bir açıklamada bulundu. Bunun yanı sıra Türkiye’nin 2008’in Aralık ayında kabul ettiği Avrupa Birliği Müktesebatının Üstlenilmesine İlişkin 3. Ulusal Program, Türkiye’nin UCM’ye taraf olmak üzere atacağı adımları sıralamaktadır.
2010 yılı haziran ayında gerçekleştirilen Roma Statüsü Gözden Geçirme Konferansında yapılan genel oturumda Türkiye heyetinin başkanı Sayın İsmail Aramaz bu taahhüdü bir kez daha teyit etti: “Nihai olarak Statü’ye katılmadan önce özellikle savaş suçları ve saldırı suçları konusunda mevzuatımızı [Statü ile] daha uyumlu hale getirmek için ek çabalar gerekse de, Başbakan Erdoğan’ın 2004 yılında beyan ettiği üzere Türkiye Roma Statüsü’ne katılma hedefine bağlılığını korumaktadır.”
Türkiye çapında çok sayıda insan hakları örgütünün oluşturduğu Uluslararası Ceza Mahkemesi Türkiye Koalisyonu ağının sözcüsü Günal Kurşun: “Uluslararası Koalisyonun desteği ile UCM Türkiye Koalisyonu, UCM üyeliğinin ülke gündeminden düşmemesi için ulusal kurumlara, milletvekillerine, medyaya, öğrencilere, sivil toplum örgütlerine ve genel kamuoyuna ulaşmaya yönelik çalışmalar yürütmektedir” dedi.
Kurşun sözlerine “Halihazırda yeni Anayasa’nın oluşturulmasına yönelik çalışmalar sürerken, yetkililerin ciddi insan hakları ihlallerinin mağdurlarının korunması açısından önemli bir araç olarak UCM’nin taşıdığı potansiyeli fark edeceklerini ve Türkiye’nin bu yeni adalet sisteminin bir parçası olmaya yönelik taahhütlerini yerine getireceklerini ümit ediyoruz. Yürürlükteki Anayasa’nın “Uluslararası Ceza Divanına taraf olmanın gerektirdiği yükümlülükler hariç olmak üzere vatandaş, suç sebebiyle yabancı bir ülkeye verilemez” şeklindeki hükmünün korunması büyük önem taşımaktadır” diye devam etti.
Koalisyon, Türkiye hükümetinin en kısa zamanda Roma Statüsü’ne katılması için meclise bir yasa teklifi sunmasını ve UCM’nin Ayrıcalıkları ve Bağışıklıkları Hakkında Anlaşmaya katılım da dahil olmak üzere, ulusal mevzuatı Statü’den kaynaklanan yükümlülüklerle bütünüyle uyumlu hale getirmesini kuvvetle desteklemektedir.
Arka plan: Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM), savaş suçlarını, insanlığa karşı suçları ve soykırım suçunu yargılamak üzere kurulmuş ilk daimi uluslararası mahkemedir. Mahkemenin yetkisinin en önemli unsuru “tamamlayıcılık” ilkesidir; buna göre UCM savaş suçlarını, insanlığa karşı suçları ve soykırım suçu faillerini sadece ulusal mahkemelerin bu failleri yargılama konusunda isteksiz veya görevlerini ifa edemez durumda olduklarında müdahale edecektir. Halihazırda UCM’de yedi soruşturma yürütülmektedir: Orta Afrika Cumhuriyeti, Fildişi Kıyısı, Demokratik Kongo Cumhuriyeti, Darfur-Sudan, Uganda, Kenya ve Libya. UCM 20 tutuklama kararı ve 9 celpname yayımlamıştır. UCM, 14 Mart 2012’deki ilk yargılamasında karar çıkartmıştır. İki dava sürmektedir. UCM Savcısı, dört kıtada yeni ön soruşturma yürüttüğünü açıklamıştır: Afganistan, Kolombiya, Gürcistan, Gine, Hon duras, Kore Cumhuriyeti ve Nijerya.
Uluslararası Ceza Koalisyonu, adil, etkili ve bağımsız bir Uluslararası Ceza Mahkemesi için savunuculuk çalışması yürüten, 150 ülkeden sivil toplum örgütlerinin oluşturduğu küresel bir ağdır. Daha fazla bilgi için: www.coalitionfortheicc.org