Basına ve Kamuoyuna;
Sivil Toplum Geliştirme Merkezi’nce 15-16 Mayıs 2014 tarihlerinde Ankara’da gerçekleştirilen “Sivil Sesler” buluşmasında bir araya gelen biz aşağıda imzası olan sivil toplum örgütleri, 13 Mayıs Salı günü Soma’da kömür madeninde meydana gelen ve son derece büyük bir üzüntü yaratan felaketi düzenlemiş olduğumuz bir forumla tartışarak aşağıdaki hususları kamuoyu ile paylaşmayı uygun gördük;
- Acımızın büyük olduğunu bir kere daha vurgulayarak,
- Türkiye Cumhuriyeti Hükümetine Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) Sözleşmeleri’nden, BM Ekonomik, Sosyal ve Kültürel Haklar Sözleşmesi’nden, Avrupa Sosyal Şartı’ndan kaynaklanan yükümlülüklerini hatırlarak,
- Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti’nin uluslararası düzeyde kabul gören insan haklarına saygı duymak, korumak ve bu konudaki yükümlülüklerini yerine getirmekle sorumlu olduğunu belirterek,
- Konuyla ilgili olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin başta Uluslararası Çalışma Örgütü'nün (ILO) 176 numaralı "Madenlerde Güvenlik ve Sağlık Sözleşmesi" ni ve Avrupa Sosyal Şartı’na Toplu Şikayet Usulünü getiren Ek Protokolü dahil olmak üzere, henüz onaylamadığı uluslararası insan hakları sözleşmelerini ivedilikle onaylaması ve koyduğu çekinceleri kaldırması gerektiğini belirterek,
- Soma’da yaşanan felaketle ilgili olarak resmi açıklamalarla bölgeden gelen resmi olmayan açıklamalar arasında, kamuoyunun vicdanını son derece rahatsız edecek şekilde, büyük çelişkiler olduğuna işaret ederek,
- Felaket sonrasında, Somalı emekçilerin ve ülkemizin dört bir yanındaki duyarlı insanların demokratik protestolarına karşı gösterilen acımasız şiddet tavrını kınadığımızı bildirerek,
- İşyerlerinde yaşananlar sonucunda ölen işçilerin sayısına bakılmaksızın, her türlü yaşam kaybını eşit şekilde önemsediğimizi belirterek,
- Ülkemizde yaygınlaşan cezasızlık pratiğine karşı adalet arayışımızın kolektif sorumluluğumuz olduğunun altını çizerek,
- Sivil Toplum Örgütleri olarak temel haklar ve özgürlükler konusunda sendikalarla işbirliği yapmaya hazır olduğumuzu ifade ederek,
Felaketin mağdurlarına yönelik etkin bir giderim sağlanmasını ve sorumluların derhal bağımsız ve tarafsız bir soruşturma ile adalet önüne çıkartılmasını ve aşağıdaki konuların ivedilikle açıklığa kavuşturulmasını talep ediyoruz;
- Mevcut haliyle kayıtlı olup halen maden ocağında kalan işçi sayısı kaçtır?
- Maden ocağında kayıt dışı kaçak işçi çalıştırılmış mıdır?
- Kaçak olarak çalıştırılan işçilerin arasında çocuk işçiler mevcut mudur?
- Madeni işleten Soma A.Ş.’nin hukuki konumu nedir? Ruhsat sahibi midir, yoksa taşeron mudur? Eğer Maden’in ruhsatının sahibi olan TKİ ise hukuki sorumlulukları nelerdir?
- Madene yönelik önceki dönemde yapılan denetimlerde herhangi bir usulsüzlük yaşanmış mıdır?
- Maden ocaklarını denetleyen müfettişlerin yeterlilikleri ne şekilde test edilmektedir?
- Kamu adına denetim yapan Teknik nezaretçilerin hizmetlerinin yeterliliği nasıl ölçülmektedir? Ücretlerini maden sahibinden alan denetçilerin hizmetlerinin güvenilirliği nasıl sağlanmaktadır?
- Maden ocaklarında yaşanan kazaların soruşturulması ile ilgili olarak TBMM’ye verilen araştırma önergesi neden reddedilmiştir?
- Madende hayatını kaybeden işçilerin yakınlarına, kendilerine yapılacak sosyal yardımlar karşılığında dava açmamaları konusunda bir muvafakatbelgesi imzalatılmakta mıdır?
- Maden ocağının şu anki sahibi olan şirkete ve maden ocağına yönelik adli ve idari inceleme ve soruşturma başlatıldığı söylenmektedir. Bu sürece konuyla ilgili uzman meslek örgütlerinin, sendikaların ve ilgili diğer sivil toplum örgütlerinin dâhil edilmesi düşünülmekte midir?
- Bundan sonra bu tür kazaların önlenmesi için ne tür tedbirler alınması düşünülmektedir?
- Türkiye’de izinsiz bir şekilde işletilen kaçak maden ocakları kaç tanedir?
- Madencilik sektöründe faaliyet gösteren Soma A.Ş. Soma madeniyle ilgili olarak işçi sağlığı ve güvenliği ile ilgili herhangi bir vergi muafiyetinden yararlanmış mıdır? Bu konuda herhangi kamu fonunu kullanmış mıdır?
- Yaşanan felaket sonucunda ortaya çıkan, özellikle yakınlarını kaybeden kadınlar ve çocuklar göz önünde bulundurarak, ekonomik, sosyal ve psikolojik sorunların giderilmesi için uzun vadeli olarak alınması düşünülen tedbirler nelerdir?
Bu basın bildirisinde ortaya koyduğumuz sorunların ve taleplerin uzun vadede takipçisi olacağımızı belirtiriz:
- Adana Kadın Dayanışma Merkezi ve Sığınmaevi Derneği(AKDAM)
- Adana Sürdürülebilir Kalkınma Çevre Tüketim Koruma ve Kültür Derneği
- AFS Gönüllüleri Derneği
- Amid Kent Kültürü ve Kimliğini Geliştirme Derneği
- Atölye Deneme Sanat ve Ekolojik Çalışmalar Derneği
- Başka Bir Okul Mümkün Derneği - Ankara BBOM Eğitim Kooperatifi
- Bilgi Açık Kapı
- Buca Engelliler Derneği
- Buca Evka-1 Kadın Kültür ve Dayanışma Evi-BEKEV
- Ceza İnfaz Sisteminde Sivil toplum Derneği
- Cumaovası Kadın Derneği
- Batman Çevre Gönüllüleri Derneği
- Çiğdemim Eğitim Çevre ve Dayanışma Derneği
- Çiğli Evka 2 Kadın Kültür Evi Derneği-İzmir
- Çocuklar Aynı Çatının Altında Derneği-ÇAÇA
- Denizli Belediyesi Kent Konseyi Kadın Meclisi
- Denizli Koruyucu Aile Derneği-DEKAD
- Dersim Roştîya Asmê LGBTİ Oluşumu
- Dijital Düşün Derneği
- Doğal Yaşam Derneği
- Engelli Bireylere İş ve Meslek Edindirme Derneği
- Engelli Kadın Derneği
- Göç ve İnsani Yardım Vakfı
- Gönüllü Hareketi Derneği
- Grup Genç Kahramanlar
- Haydi Tut Elimi Derneği
- Helsinki Yurttaşlar Derneği
- Herkes İçin Mimarlık Derneği
- Hun Danışmanlık/ İnsan Hakları Temelli Hukuki ve Stratejik Danışmanlık
- Iğdır Ev Eksenli Çalışan Kadınlar Derneği
- İstanbul Bilgi Üniversitesi Çocuk Çalışmaları Birimi
- İnsan Hakları Derneği-Diyarbakır Şubesi
- İnsan Hakları Derneği-Urfa Temsilciliği
- Ka.Der-Ankara
- Kadın ve Çocuk Hakları Derneği
- Kafkas Dernekleri Federasyonu (KAFFED)
- Kalp Ankara Eğitim ve Gençlik Merkezi-(Ankara Oyuncak Kütüphanesi)
- Kaos GL Derneği
- Kar Toplumsal Dönüşüm Derneği
- Kars Homofobi ve Transfobi Karşıtı Platform
- Kırıkkale Kadın Platformu Derneği
- Kırıkkale Önce Kadın Derneği
- Kırmızı Biber Derneği
- Mahsus Mahal Derneği
- Mavi Kalem Sosyal Yardımlaşma Dayanışma Derneği
- Mavigöl Kadın derneği
- Özürlüler Vakfı
- Pembe Hayat Derneği
- Pir Sultan Abdal Kültür Derneği-Ankara Şubesi
- Psikolojik Danışmanlar Derneği
- Puruli Kültür Sanat Derneği
- Roman Gençlik Derneği
- S.S. Umut Işığı Kadın Çevre Kültür ve İşletme Kooperatifi
- S.S. Yaşam Kadın Çevre Kültür Ve İşletme Kooperatifi-YAKA-KOOP
- S.S.Engelsiz Atölyeler Üretim ve Tüketim Kooperatifi
- Seyahat Özgürlüğü Gönüllüleri
- Sığınmacılar ve Göçmenlerle Dayanışma Derneği-SGDD
- Sivil Toplum Geliştirme Merkezi Derneği
- Siyah Pembe Üçgen İzmir Derneği
- Sof Dağı Gençlik ve Spor Kulübü Derneği
- Tarlabaşı Toplumunu Destekleme Derneği
- Trans Danışma Merkezi Derneği
- Türkiye Gençlik Federasyonu
- Türkiye Sakatlar Derneği-Gaziantep Şubesi
- Türkiye Üçüncü Sektör Vakfı
- Van İşitme Engelliler ve Aileleri Derneği
- Volumeteer Org Social Tools
- Yaşamevi Kadın Dayanışma Derneği
- Yeşeren Düşler Tüm Engelliler ve Engelli Aileleri Koruma Dayanışma Eğitim Kültür Sanat Derneği