İnsan Hakları Ortak Platformu tarafından yayımlanan İzlem'in 23. sayısında yer alan ilk haberimiz, Başbakan Recep Tayyip Erdoğanın, Tuncelide 1938de yaşanan olaylar nedeniyle özür dilemesine karşılık, yargının 2011de hak talebinde bulunanlara egemenlik hakkı ile verdiği yanıta ilişkin. Birbirinin neredeyse aynısı olan kararlarda, Başbakanın olaylarda 13 bin 806 kişinin öldüğünü, 11 bin 683 kişinin sürgün edildiğini açıklamasına karşılık, isyanlara karışanlar dışında zarar görenin olmadığı, devletin ölçülü biçimde egemenlik hakkını kullandığı savunuldu. Dosyalar, savcılıkların kararları nedeniyle AİHMye taşındı.
İkinci haberimiz de yine Dersim tartışmalarıyla ilgili. 1938de, tarihe Dersim isyanı olarak geçen olayları bastırmak için düzenlenen askeri harekatta ailesi kurşuna dizilen 1931 doğumlu Sultan Kulualp, yatılı okula yerleştirilmesi nedeniyle, ailesinden geriye kalan iki kız kardeşinin izini kaybetmiş. Köye döndüğünde kardeşlerini bulamayan ve 73 yıldır arayışını sürdüren Kulualp, ölmeden önce son bir kez kardeşlerini görme umuduyla Bayındırlık ve İskan Bakanlığına başvurdu. Kulualp, Tuncelide gerçekleştirilen zorunlu iskan ve evlatlık uygulamalarının kayıtlarının saklı olduğu bakanlıktan, kardeşlerinin bulunmasını istedi. Ancak ne bakanlıktan ne de diğer devlet kurumlarından hiçbir olumlu yanıt gelmedi.
Bu sayımızda AİHMi Türkiye hakkında verdiği iki önemeli karar da yer alıyor. İlk karar geçtiğimiz Temmuz ayında, ilk kez Ermenistanı, vicdani reddi hak olarak tanımaması nedeniyle tazminata mahkum ettiği içtihadı tekrarlayarak, Türkiyeyi de aynı gerekçeyle mahkum etmesiyle ilgili.
İkinci karar ise; Ermeniler ve 1915 olayları üzerine çalışmalarıyla bilinen tarihçi Taner Akçam, konuyla ilgili yazıları nedeniyle Türk Ceza Kanununun 301. maddesi kapsamında çeşitli soruşturma ve kovuşturmalara maruz kalması ve Akçamın Türk Ceza Kanununun 301. maddesinin, ifade özgürlüğünü özgürce kullanmasına engel oluşturduğu gerekçesiyle AİHMe açtığı davayla ilgili (Altuğ Taner Akçam v. Türkiye (No: 27520/07) kararı İHOP tarafından Türkçeye çevrildi. Karara buradan ulaşabilirsiniz.)
Bültenimizde görebileceğiniz bir diğer haber ise Türkiyenin Avrupa Konseyine üye ülkelerin İstanbulda imza attığı Kadına Yönelik Şiddete İlişkin Avrupa Konseyi Sözleşmesinin TBMMde kabul edilmesiyle ilgili. 25 Kasım Kadına Yönelik Şiddete Karşı Uluslararası Mücadele Gününe saatler kala TBMMde kabul edilen sözleşme, anayasanın 90. maddesine göre, iç hukuk kurallarından üstün sayılayacak.
Son haberimiz ise; Diyarbakır Başsavcılığının 12 Eylül askeri darbesinden kaynaklı uygulamaların sembolü haline gelen ve Kürt sorununun boyutlanmasında büyük etkisi olduğu belirtilen Diyarbakır Cezaevinde yaşananlarla ilgili 30 yıl sonra başlattığı soruşturma hakkında.
İzlem'in 23. sayısını bilgisayarınıza indirmek için tıklayınız.