Saha ve veri işlemesi MetroPoll Stratejik ve Sosyal Araştırma Merkezi tarafından yürütülen “Gençlerin Politik Tercihleri Araştırması” 5-8 Ağustos tarihleri arasında 28 ilde 18-30 yaş grubunda toplam 1542 kişi ile anket ve buna ilaveten 30 genç ile de odak grup çalışması şeklinde gerçekleştirildi.
Araştırmada, gençlerin politik tercihleri, sivil topluma bakış açıları, yerel yönetimden beklentileri ile genç kadınların politikaya katılımı, karar alma süreçlerindeki tercihleri, temsiliyetleri hakkında düşünceleri gibi birçok soruya yanıt arandı. Araştırma sonucunda gençler arasında ilginç bulgulara ulaşıldı.
Parti ayırt etmeksizin gençlerin ortak sorunu; gelecek kaygısı
Ekonomi ve eğitim, farklı siyasi eğilimlerden gençlerin ortak sorunu olarak öne çıkıyor. Özellikle, işsizlikle mücadele eden gençlerin gelecek kaygılarının endişe verici boyutlara ulaştığı gözleniyor. Pandeminin ekonomide yarattığı tahribatın ve Temmuz ayında işten çıkarma yasağının sona ermesinin etkisiyle, işsizlik sorunu daha belirgin hale geldiği görülüyor. İstihdam alanında yaşanan tek sorun, iş bulamama sorunu da değil. Gençler, mesleklerine uygun işler bulamamaktan deneyim eksikliği yüzünden iş başvurularında dikkate alınmamaktan ve iş bulsalar dahi düşük maaşlarla çalışmak zorunda kalmaktan şikâyetçi.
Siyasiler gençleri anlamıyor
Buna göre; her 2 gençten 1’i siyasilerin kendilerini anlamadığını ve sorunlarına çözüm getirmek için yeterince çaba göstermediğini düşünüyor. Gençler ulaşımdan, kültür sanat çalışmalarına, imardan bütçe yönetimine kadar belediye çalışmalarının çoğunda söz sahibi olmak istiyor. Gelecek kaygısı, farklı siyasi eğilimlerden gençlerin ortak sorunu olarak ön plana çıkıyor. Her 10 gençten 6’sı kadın cinayetleri konusunda endişeli. Genç kadınlar, siyasette yer alamamalarının temel sebebini; siyasette kendilerine yeterince alan açılmaması ve siyasetteki cinsiyetçi dil ve üslup olarak görüyor. Gençlerin oy verme davranışları genel seçmenden ve ailelerinden farklılaşıyor.
Gençlerin oy verme davranışları ailelerinden farklılaşıyor
Temmuz 2021’de MetroPoll tarafından yapılan genel seçmen anketine göre, “Bu Pazar milletvekili seçimi olsa hangi partiye oy verirsiniz?” sorusuna; genel seçmenin yüzde 29,3’ü AK Parti derken gençlerde bu oran, yüzde 20,1’e iniyor. CHP’nin oyu ise genel seçmende yüzde 19,0 iken, gençlerde ise bu oran yüzde 23,5’e çıkıyor. MHP, İYİ Parti ve HDP’nin oyları da genç popülasyonda genel seçmene göre düşüş yaşıyor. Bunlarla paralel olarak gençlerin oy tercihlerinin ailelerinin oy tercihlerinden de ayrıştığı görülüyor.
Öte yandan, kararsız ve “Cevap yok” şeklinde yanıt veren gençlerin oranı, yüzde 25,6 seviyesinde seyrediyor. Bu durum; gençlerin oyunu almak isteyen siyasetçilerin kararsız gençleri kazanabilmek için hâlâ bir fırsatları olduğuna; fakat gençlerin önceliklerini göz önünde bulundurmaları gerektiğine işaret ediyor. Bununla birlikte, gençlerin protesto oy kullanmaya eğilimli olduğu da, yüzde 11,8 gibi bir oranla görülmekte. Bunun sebebi; ifade edilen genel güvensizlik ve umutsuzluk hâli olarak değerlendiriliyor.
Gençleri siyasete dahil etme konusunda CHP ve AK Parti başarılı
Siyasetçilerin ve siyasi liderlerin, gençlere ulaşmak için yaptıkları çalışmalar, gençler üzerinde dikkate alındıklarına dair bir algı yaratsa da atılan bu adımların gençler nezdinde yine de bu çalışmaların yetersiz kaldığı görülüyor. Gençlerin gözünde siyasiler; kendilerini dinlemiyor, anlamıyor ve sorunlarına çözüm getirmek için çaba göstermiyor. Siyaset kurumunun gençlere hitap edebilmesi için gençlerin sorunlarına yönelik attıkları adımların yanı sıra, gençlere siyasette alan açmaları gerektiği gerçeği ortaya çıkıyor. Gençleri siyasete dahil etme konusunda en başarılı parti CHP ve AK Parti olarak görülüyor. Her 10 gençten 3’ü CHP’nin 2’si ise AK Parti’nin gençleri siyasete kazandırma konusunda en başarılı 2 siyasi parti olduğunu düşünmektedir. Bununla beraber gençleri siyasete dâhil etme konusunda İYİ Parti’yi en başarılı parti olarak görenlerin oranı yüzde 4,3 iken bu oran MHP için yüzde 3,8, HDP içinse yüzde 3,5 oldu.
Gençler siyasete girme konusunda isteksiz
Gençler siyasete katılım konusunda genel olarak isteksiz. Bu isteksizliğin ilk 3 sebebi sırasıyla, görüşlerinin yaş ortalaması yüksek mevcut siyaset nazarında dikkate alınmayacak olması, siyasi kutuplaşma ve siyasi riskler olarak ele alınıyor. Gençlerin siyasete dair endişelerine, genç kadın katılımcıların cinsiyet ayrımcılığı temelli endişeleri de ekleniyor. 10 genç kadından 8’i, kadınların parti liderlerinden daha az destek gördüğünü düşünüyor. Özellikle, siyaset sahnesinde kadına yönelik dil ve üslup, bu endişelerin temel kaynağı olarak gözleniyor. Her 2 kadından 1’i, siyasetteki cinsiyetçi dil ve tacizin kadınların siyasette başarılı olmasını zorlaştırdığını düşünüyor.
Gençlerin en güvendiği haber kaynağı; sosyal medya
Gençler şehirleri ile ilgili haberlere erişmek için en çok sosyal medyaya güveniyor. Sosyal medyadan eriştikleri haberlere en çok güvenenler; yüzde 76 oranıyla İYİ Partili gençler. Bu oranı yüzde 69 ile HDP’li gençler, yüzde 67 ile MHP’li gençler, yüzde 61 ile CHP’li gençler izliyor. Yüzde 50 oranıyla AK Partili gençlerin, sosyal medyaya doğru habere erişmek için en az güvenen grup olduğu görülüyor. Sosyal medyaya güven yüksekken, ana akım medyaya güvenin oldukça düşük olduğu görülüyor. Her 10 gençten sadece 1’i ana akım medyaya güveniyor.
Gençler, şehirlerinde alınan kararlarda daha aktif olmak istiyor
Gençler, belediye çalışmalarından derinlemesine haberdar olmasalar da özellikle, kendi hayatlarına temas eden çalışmalara ilgili duyuyor. Ulaşımdan, kültür-sanat etkinliklerine, imardan, bütçe yönetimine kadar belediye çalışmalarının çoğunda söz sahibi olmak istiyor.
Gençler, yerel yönetimlerle olan bağlarını güçlendirecek formülü de kendileri belirliyor. Dinlenmek, ciddiye alınmak ve söz sahibi olmak istiyor. Ayrıca her 10 gençten 9’u, belediye başkanına ulaşamadığını düşünüyor. Belediye başkanlarının kendileriyle daha çok buluşmasını ve ihtiyaçlarına daha duyarlı olmalarını talep ediyor. Şehirleri ile ilgili alınan kararlarda, etkin olmak ve bunun içinse kolaylık ve kapsayıcılık istiyor. Her 10 gençten 8’i belediye meclislerinde gençlik kotası olması gerektiğini düşünüyor.
Raporu aşağıdan indirebilirsiniz.
Rapor Hakkında Detaylı Bilgi ve Görüş Almak İçin:
Ela Serpil Evliyaoğlu - GoFor Sivil Toplum Uzmanı/ [email protected]
