Yozgat Boğazlıyan’a bağlı Eğlence köylüleri topraklarında işletilmek istenen siyanürlü altın madenine direniyor. 90 yıl önce Selanik’ten göçmek zorunda kalan Eğlenceliler, altın madeninin türlü vaatlerine karşı yurt edindikleri toprakları savunmakta kararlı. Eğlenceliler, pankart ve sloganlarla madenin tesislerine yürüyerek topraklarında siyanürle ayrıştırma yapacak olan madeni istemediklerini dile getirdi.
2004 yılında yörede altın, kurşun, gümüş madenleri için ruhsat alan Yeni Anadolu Mineral Madencilik (Yamas) şirketi, 2006 yılında hisselerini Kanadalı Aldridge maden şirketine devretmiş. O tarihten bu yana şirket arazileri köylülerden satın almak için yoğun bir çaba içerisini girmiş. Maden, satın aldıkları ya da sondaj için kiraladıkları arazilerde tesislerini kurarken, bu yılın içerisinde üretime geçmeyi planlıyor. Köylülerden bir kısmı arazilerini şirkete yüksek paralar ya da iş vaadi karşılığıyla satarken, önemli bir kısmı ise arazilerini satmıyor. Eğlenceliler, buğday, ayçiçeği, şeker pancarı gibi ürünleri yetiştirerek geçimini sağlıyor. Madenci şirketin internet sitesinde yer alan şirketin ortakları arasında Koza Altın Şirketi’nin avukatının da yer aldığını belirten köylüler, Koza’nın Aldridge’nin gizli ortağı olabileceğini ileri sürüyor.
EGEÇEP’LİLER DENEYİM AKTARDI
Yıllardır altın madenlerine karşı mücadelede önemli bir deneyim edinen EGEÇEP’lilerden yardım isteyen Eğlenceliler, dün EGEÇEP’lilerle birlikte köyde bir bilgilendirme toplantısı düzenledi. Köy camii konferans salonunda yapılan toplantı öncesi, Yozgat Valisi’nin, jandarma yetkililerinin ve diğer yerel yöneticilerin, kendilerine yoğun baskı yaparak etkinliği engellemek istediklerini belirten Eğlenceliler, tüm baskılara rağmen söyleşiyi gerçekleştirdi. İstanbul, Ankara, Kayseri gibi kentlerdeki Eğlenceliler’in de katıldığı etkinlik Evrensel muhabiri ve EGEÇEP Eş dönem sözcüsü Özer Akdemir’in ülkedeki altın madenlerinden yaptığı program çekimlerinden hazırladığı bir seçki ile başladı.
Seçkinin ardından Kimya Mühendisi Ertuğrul Barka, Prof. Dr. Ali Osman Karababa ve Avukat Arif Ali Cangı, altın işletmeciliğinin çevresel, sağlık ve toplumsal etkilerini anlattı. Köylüler özellikle madenci şirketin acele kamulaştırma kararı ile kendilerini tehdit ederek arazilerini ellerinden almak istediklerini belirtirken, acele kamulaştırma kararına rağmen arazisini satmayan Efemçukurlu Ahmet Karaçam’ın direnişi sık sık örnek olarak dile getirildi. Av. Cangı, kamulaştırma kararları ve şirketin aldığı izinlere karşı yürütülecek hukuki mücadele süreci ile ilgili bilgilendirmede bulundu.
TİPİYE RAĞMEN MADENE YÜRÜDÜLER
Toplantının ardından köylüler “Temiz insan temiz çevre, madene hayır”, “Çevreyi hor gören geleceği zor görür” yazılı pankartlarla köyün yaklaşık 3 kilometre dışındaki maden tesislerine yürüdü. Yoğun kar yağışı ve tipiye rağmen “Siyanürlü maden istemiyoruz”, “Altın madeni topraklarımızı terk et” sloganları ile yürüyen köylüler, maden tesislerinin önünde gazetecilere açıklamalarda bulundu. Şirketin yıllardır çeşitli yalanlarla arazilerini ellerinden almak istediğini söyleyen Eğlenceliler Dayanışma ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Nurettin Orakçı, “Türkiye’nin birçok yerindeki altın madenlerini gezdik. Hepsinde yapılan şu; böl, parçala, yut. Bunu bizim köyümüzde de yapmaya çalışıyorlar. Aynı kaptan yemek yiyen insanların aynı çatı altında barınamayacağı bir noktaya geldik. Kardeşle kardeş kalmak, hep birlikte kardeş olmak için biz burada madeni istemiyoruz” dedi.
KAMULAŞTIRMAYLA TEHDİT EDİYORLAR
Şirketin gittikçe bölgeye yayıldığını belirten İstanbul’da yaşayan Eğlencelilerden Gökhan Özkan, şirketin köylülere arazilerini satma karşılığı iş vaat ettiğini belirtti. Köylülerden Abdi Şahin, 15 senedir AKP’li olduğunu dile getirerek “Ama bu gidişattan memnun değilim. Ben yalnız hissediyorum kendimi. Biz bakanla görüşebilmek için aylarca randevu almaya çalışırken, şirketin müdürü bana istersen şimdi arayıp seni görüştüreyim bakanla diyor. Bu benim onuruma dokunuyor” dedi.
MADENLE İLGİLİ NOTLAR:
*Maden işletme ruhsatı 2004 yılında alınmış. Maden alanı 9239.15 hektar. İşletme izni alanı 1.200 hektar.
* Şirket bugüne kadar 500 sondaj gerçekleştirilirken, sondaj çalışmalarına kış koşullarına rağmen aralıksız devam ediyor.
* Madenin ÇED Dosyasında 12 yıl olarak belirtilen madenin işletme ömrünün yeni cevher alanları bulunması durumunda uzayabileceği kaydediliyor.
* Bu yıl içerisinde üretime geçmeyi planlayan madende 469 kişinin çalışacak.
* Ruhsat sahası içerisinde çeşitli arkeolojik yerleşimler olduğu ÇED raporunda yer alıyor. Buna göre proje alanında 3, yakın çevresinde 3 olmak üzere toplam 6 tane 1. Derece Arkeolojik sit bulunmakta.
* ÇED Raporunda maden tesisleri için ilk aşamada kuyulardan saniyede 8.4 litre su çekileceği belirtilerek, bunun hem yer altı su seviyesinde azalma yaratacağı, hem de maden çalışmalarından kaynaklı suyun kirlenme riski olduğu dile getiriliyor. Köylüler maden atık sahasının köyün tek su kaynağının bulunduğu yere yapılacağını söylüyorlar.
* Madenin yakın çevresinde 10 kadar köy varken, bunların da madenden huzursuz olduğu ancak şimdilik herhangi bir karşı çıkış hareketinin gelişmediği belirtiliyor.