“Mahalle Temelli Kuruluşlar Birlikteliği” fikri nereden çıktı?
Bu birliktelik düşüncesi 2019 yılında bir AB projesi hazırlarken ortaya çıktı. Grant Scheme for Civil Society Support Programme – III (CSSP – III) çerçevesinde “ÇankayalıM Çankaya Mahalle/Semt Dernekleri Birlikteliği” isimli bir başvuru yapmıştık. Proje kabul edilmeyince askıda beklemeye başladı ama konu hep gündemimizde vardı. STGM tarafından uygulanan Birlikte Programının ikinci dönemi için başvuru yaparken ağ oluşturma kısmına bunu koyarak tekrar gündeme getirdik.
Bu birlikteliğin amacı ne?
Genel amaç olarak mahalli ölçekte çalışan sivil toplum kuruluşlarının sürdürülebilirlik, politika üretme ve karar alma süreçlerinde kamuoyu oluşturabilen, etkili ve bağımsız aktörler olmaları için güçlendirilmesini belirttik.
Bununla birlikte mahalli ölçekte çalışan sivil toplum kuruluşlarının bilgi, beceri ve bağlantı paylaşımlarını kurulacak platform aracılığıyla kolaylaştırmayı, kapasite geliştirme faaliyetleriyle STK’ların kampanyalarının ve savunuculuk faaliyetlerinin etkisini artırmayı ve etki alanını genişletmeyi hedefliyoruz.
Bildiğimiz kadarıyla Ankara merkezli bir birliktelik bu, peki hangi mahalle dernekleri bu birlikteliğin içinde?
Öncelikle Çankaya olarak yola çıkmıştık ama daha önce görüşmelerimiz olan Gölbaşı Park Eymir Sakinleri Derneği’ni de sürece dahil ettik. Ayrancım Derneği, Ayrancı Ahalisi Derneği, Bahçelievler Derneği, Çiğdemim Derneği, Kavaklıderem Derneği, Oran Güzelleştirme Derneği ve Park Eymir Sakinleri Derneği bu birlikteliğe imza atan dernekler oldu.
Derneklerle yaptığımız toplantıya yakın süreçte dernekleri kapatmak zorunda kalan Birlik’te Yaşam Derneği ve ÇAKDER’i de davet ettik. Onlardan da nasıl olumsuzluklar yaşadıklarını ve kapatmak zorunda kaldıklarını dinledik.
Yedi mahalle örgütünün bir araya geldiği başka bir çalışma pek bilmiyoruz. Bu mahalle örgütlenmesi neden önemli, bu mahallelerin bir araya gelmesi ne anlama geliyor?
Evet bırakın yediyi daha 4 ay önce 4 dernek ve belediye ortak bir etkinlik için bir araya gelip anlaşamamıştık. Gerçekten zor bir bir araya geliş ama sanırım bizim ısrarlı tavrımız ve hepsine örnek olmak için karşılıksız ve özverili çalışmamız etkili oldu.
Çiğdemim Derneği örneğini kendi derneklerinde geliştirerek yapabileceklerini düşünüyorlar. Bizim rekabet, kıskançlık gibi bir kaygımız hiç olmadı, olsa zaten böyle bir birliktelikle uğraşmamıza gerek kalmazdı.
Çiğdemim Derneği olarak biz kendimize STGM’nin çalışmalarını örnek aldık. Sizler nasıl ki STK’lara mentorluk yapıp kapasite gelişimi için uğraşıyorsunuz biz de kendimize bunu misyon edindik. O günden bu yöne benzer örgütlenmelere öncü ve örnek olmak ana hedeflerimizden birisi olmuştu.
Bu çalışmayı BİRLİKTE-2 projesi bütçesinden gerçekleştirdik. Zaten mentorumuzla dönem başında yaptığımız toplantıda bunu konuşmuş ve planlamıştık. Bunun dışında STGM’den bu konuda almış olduğumuz eğitimlerin katkısı da büyük oldu.
Mahalle örgütlenmeleri aslında kentlerde asıl söz sahibi olması gereken oluşumlar çünkü burada komşular memleketine bakmadan yaşadıkları bölgeye sahip çıkıyorlar. Bu yüzden yöre derneklerinden farklı olmamız gerektiğini düşünüyoruz. Ama maalesef yöre dernekleri bu alanda daha etkinler. Biz yaşadığı yeri güzelleştirmeye çalışan oraya sahip çıkanlar olarak bir araya gelip güçlerimizi bu ortak amaç için kullanmak istiyoruz.
"Mahalle Temelli Kuruluşlar Birlikteliği" sadece Ankara'da mı olacak? Başka illerde de bu çalışmayı yürütmeyi planlıyor musunuz?
Bu birlikteliğe yolumuz kesişen mahalle/semt derneklerini de katarak büyütmek istiyoruz. İlk olarak Birlikte 2 Programı kapsamında bir çalışma ziyareti gerçekleştirdiğimiz İstanbul’daki iki derneği, Komşu Kapısı Maçka ve Kuzguncuklar Derneğini de davet edeceğiz.
Çünkü biz inanıyoruz ki en küçük ölçekte mahallesine sahip çıkanlar ilçe/il/ülke düzeyinde de katılımcı olup sahip çıkarlar. Bu nedenle bizim gibi derneklerin sayısının hızla artması lazım. Bu örgütlenme bir siyasi parti örgütlenmesi değil bir memleket bazlı örgütlenme değil. Bu yüzden önemli diye düşünüyoruz.
Bu birliktelik için "selam mesafesinde olmak" gibi bir kavramdan bahsediyorsunuz bunu biraz açabilir misiniz?
Bu kavram yapmış olduğumuz toplantıya açılış konuşması için davet ettiğimiz Prof.Dr. İlhan Tekeli’nin konuşmasında ortaya çıktı. İlhan Tekeli hoca “bir yaşam çevresindekiler, bu çevrenin yaşam kalitesini geliştirmek ya da bu alana ilişkin bir sorunu çözmek için bir araya gelirler” tanımı yaparak mahalle temelli kuruluşları (MTK) STK’lardan ayıran bir tanım yaptı. Sonrasında da semt düzeyinde kamusal alan çeşitliliği yaratmak gerektiğini söyledi. Belediyelerden selam mesafesinde ilişkinin kurulduğu, kentin canlı-yaşayan kamusal alanlarının talep edilmesini söyledi.
Seçimler yaklaşırken ne tür bir eylem/aktivite planı yapmayı planlıyorsunuz?
Yapmış olduğumuz toplantıda yaklaşan yerel seçimlerde aday adaylarına sunulmak üzere “Mahalle Temelli Kuruluşlar Olarak Nasıl Bir Belediyecilik İstiyoruz ve Önerilerimiz” başlıklı bir bildiri kaleme aldık ve tüm dernekler bunu imzaladılar. Bu metni de yaygınlaştırma kararı aldık. *Ekten bildiriye ulaşabilirsiniz.
Çalışmalarınızdan haberdar olmak isteyenler için bir iletişim adresi/sosyal medya hesabınız var mı?
Şu anda yok ama yapacağımız ilk toplantıda bunları ve birlikteliğin sekreteryasının nasıl yürütüleceğini karar altına alacağız.
