ÇYEZE’nin Önlenmesi Destek Programı Faydalanıcısı STÖ’lerin Kurumsal ve Operasyonel Kapasitelerinin Geliştirilmesi Projesi

Çocuk yaşta, erken ve zorla evlilikler, çocukların yaşam, güvenlik, eğitim ve sağlık haklarını ihlal eden, özgürlüklerini yok sayan ve toplumsal cinsiyet eşitsizliğini derinleştiren küresel bir sorun ve bu sorunla mücadelede sivil toplum örgütlerine (STÖ’lere) büyük sorumluluk düşüyor.  Çocuk hakları, kadın hakları, mülteci hakları, gençlik, çocuk sağlığı, kadın sağlığı ve halk sağlığı gibi iç içe geçmiş alanlarda faaliyet gösteren STÖ’lerin savunuculuk kapasitelerinin güçlendirilmesi, kız çocuklarının ve kadınların desteklenmesi, toplum ve hak temelli farkındalık çalışmalarının yürütülmesi ise bu çözüm sürecinde kritik bir rol oynuyor. 

Biz de bu STÖ'lerin bu mücadelesine katkı verebilmek için 2020 yılından bu yana Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA) ile birlikte çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin önlenmesi amacıyla STÖ’lerin kapasitesinin güçlendirilmesi için ortak projeler yürütüyoruz.

Bu kapsamda UNFPA, çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin önlenmesine yönelik sivil çabaların kurumsallaşması amacıyla bilgi ve donanımın yanı sıra mali destek sağlarken, biz de uzun yıllara dayanan kapasite güçlendirme deneyimimizi sahaya aktarıyoruz. 

STÖ'ler için iletişim ve iş birliği alanı

Çocuk Yaşta, Erken ve Zorla Evliliklerin (ÇYEZE) Önlenmesi Destek Programı'nın ilkini Temmuz 2022 - Haziran 2024 tarihleri arasında yürüttük. Birinci uygulama döneminde 10 STÖ’ye hem küçük ölçekli hibe hem de kurumsal gelişim için eğitim ve mentorluk desteği sağladık. Bunun yanı sıra farklı alanlarda çalışan ve farklı kapasitelere sahip bu 10 STÖ arasında bir iletişim ve işbirliği zemini yaratmaya çalıştık.

Destek programının birinci döneminin sona ermesiyle birlikte Mayıs 2024- Mayıs 2026 arasında yürütülecek ikinci uygulama dönemi için ise UNFPA ile iş birliği içinde “ÇYEZE’nin Önlenmesi Destek Programı Faydalanıcısı STÖ’lerin Kurumsal ve Operasyonel Kapasitelerinin Geliştirilmesi Projesi” geliştirdik. 

Bu yeni dönemde çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin önlenmesini ana misyonu olarak belirleyen az sayıdaki sivil toplum örgütlerinden olan katılımcılarımızın çalışmalarının sürdürülebilirliğini sağlamak, uzun vadeli ve kalıcı etkiler yaratmalarına destek olmak için Destek Programının ilk dönem katılımcısı olan STÖ’lerle devam ediyoruz. Bu dönem Önce Çocuklar ve Kadınlar Derneği ve Roman Hakları Derneği aramızda olmadığından 10 değil 8 STÖ ile programa devam ediyoruz. Bu dönem program katılımcısı 8 örgüte yeni araçlar ve yöntemlerle daha kapsamlı kapasite güçlendirme desteği sunacağız. İkinci uygulama döneminde birlikte çalıştığımız örgütler şöyle:

• Hayat Sende Gençlik Akademisi Derneği - Ankara
• Eşit Haklar İçin İzleme Derneği - İstanbul
• Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği - Ankara
• Eksi 25 Derneği - Eskişehir, Kütahya
• Mimoza Kadın Derneği - Mersin
• Katre Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği - Erzincan
• Havle Kadın Derneği - İstanbul
• Ortakça Derneği - Van

Programın uygulama süresinde tüm katılımcı STÖ’lerin topluluk olma sürecini desteklemek, aralarındaki etkileşimi güçlendirmek ve sivil toplumdaki diğer aktörlerle iş birliklerini artırmak amacıyla da yüz yüze ve çevrim içi çok sayıda eğitim ile destek vermeye devam edeceğiz. 

Hibe ve mentörlük desteği 

Bu uygulama döneminde 5 STÖ'ye ise hibe ve mentörlük desteği sağlıyoruz.Bu iki destekle yararlanıcı STÖ’lerin toplum temelli çalışma, ayrıca kamu politikalarını izleme ve savunuculuk kapasitelerinin geliştirilmesini amaçlıyoruz. Hibe desteği almaya hak kazanan beş sivil toplum örgütü küçük ölçekli hibe desteğiyle kendi yerellerinde ve çalışma alanlarında çocuk yaşta, erken ve zorla evliliklerin önlenmesine yönelik geliştirdikleri projeleri uygulamaya başlayacak. Bu örgütler: 

• Hayat Sende Gençlik Akademisi Derneği – Ankara
• Eşit Haklar İçin İzleme Derneği – İzmir, Ankara
• Uçan Süpürge Kadın İletişim ve Araştırma Derneği – Ankara
• Mimoza Kadın Derneği – Mersin
• Katre Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği – Erzincan