Ana içeriğe atla
Image
Öyle Değil Böyle
Share

Medyada Çalışanlar İçin Bir Yol Haritası: "Öyle Değil Böyle" Yayında

Cinsel Şiddetle Mücadele Derneği, cinsel şiddete dair algıyı, kalıplaşmış söylemleri dönüştürmek hedefiyle medya çalışanlarının kullanabilmesi için Öyle Değil Böyle internet sitesini hayata geçirdi.

Medyanın içinde yaşadığımız toplumlarda şiddete dair nasıl konuştuğumuzu, nasıl baktığımızı şekillendirme ve dönüştürme gücüne istinaden hazırlanan çalışmada; cinsel şiddetle ilgili haberde doğru dilin nasıl olacağı, haberin çerçevesinin nasıl kurulacağı ve haberde görsel kullanımı gibi başlıklar yer alıyor. Yine sitede cinsel şiddet haber örneklerine de yer veriliyor ve bu haberler analiz ediliyor.

Cinsel şiddetle mücadelede medyanın dönüştürücü etkisini görünür kılmayı ve güçlendirmeyi amaçlayan çalışmadan özellikle gazeteciler, medya emekçileri, iletişim fakültesi öğrencileri, sivil toplumun medya çalışanları, yurttaş haberciliği ile ilgilenenler ve iletişim fakültesi öğretim üyeleri yararlanabilir.

Doğru haber dili nasıl kurulur? 

Cinsel şiddetle ilgili haberlerin yazımında faili mağdur gösteren ve hayatta kalanı, yani şiddete maruz bırakılan kişiyi, suçlayıcı bir dil ile sıklıkla karşılaşılıyor. Ancak bu durum hâlihazırdaki eşitsizlikleri daha da derinleştiriyor.

Peki hak temelli cinsel şiddet haberleri nasıl yapılır? Bunun için CŞMD'nin önerileri şöyle, 

  1. Şiddeti yaşayan kişinin beyanı için “iddiasıyla” gibi şüphe uyandırıcı ifadeler kullanmayın, nötr olun
  2. “Sapık”, “Canavar”, “Pedofil” , “Zoofil” gibi uç tanımları kullanmayın.
  3. Görüşülen kişinin kendisi için tercih ettiği tanımı kullanın. Eğer görüşülen kişi özellikle tercih etmediyse “kurban” ve “mağdur” ifadelerini kullanmayın.
  4. Bazıları detay içermediği ve kişiyi genel olarak bu şiddet türü ile ilişkilendirdiği için “cinsel şiddete maruz bırakılmış kişi”yi kullanabilir.
  5. "Cinnet geçirdi, şeytana uydu, tahrik oldu” gibi failin şiddet davranışlarını meşrulaştıracak tanımlamalardan kaçının.
  6. Cinsel şiddete maruz bırakılan kişinin hikayesini haberleştirirken “itiraf etti”, “kabul etti”, “sebep oldu”, “imkan verdi” gibi fiiller kullanmayın.
  7. Cinsel şiddeti haberleştirirken hayatta kalanla fail arasında aidiyet ilişkisi kuran bir dil kullanmayın.
  8. Cinsel saldırının şiddete dayalı ve rıza olmadan gerçekleştiğini kesin bir dille ifade eden kelimeler kullanın.
  9. Cinsel saldırıyı aktarırken önemsizleştirici yumuşak bir dil ya da şiddetin pornografisini üreten, erotik hikaye dili ve ifadelerini kullanmayın.
  10. “Alçakça, korkunç, iğrenç” gibi uç ve sansasyon yaratan ifadelerden kaçının.
İlgili Eğitim