Yerelleşme resmi olarak ilk kez, 2016 İstanbul/ Dünya İnsani Yardım Zirvesi’nde (World Humanitarian Summit), Grand Bargain (Büyük Pazarlık) anlaşması ile konuşulmaya başlamıştır. Bu anlaşmaya 25 Üye Devlet, 22 Sivil Toplum Kuruluşu, 12 BM kuruluşu, Kızılay- Kızılhaç Hareketi ve hükümetler arası iki kuruluş olarak 63 kurum imza atmıştır. Bu anlaşmada imzacılar 9 tematik alanda toplam 51 taahhütte anlaşmıştır.
Büyük Pazarlık anlaşması, insani yardım kuruluşları, birleşmiş milletler kurumları ve donörlerin insani yardım eylemini gerçekleştirirken etkilenmiş topluluklara etkili ve verimli aksiyonun nasıl verilebileceğini araştırmayı hedefler. Güç dengesizliklerinin ve tekelleşmenin önüne geçmek, yerel derneklerin güçlendirilmesini önceliklendirmek, yardım yaklaşımı yerine yardımı daha verimli hale getirmeyi, yerele daha çok kaynak aktarılmasını, yerel kapasiteyi anlayarak onları da işin içerisine katmayı ve finansal kaynakların dengesini sağlamayı hedefler.
Bu kapsamda Türkiye’de insani yardım alanında çalışan yerel dernekler, var olan sorunlar ve çözüm önerileri üzerine konuşmak, strateji belgeleri oluşturmak hedefi ile bir Yerelleşme Savunuculuk Grubu kurmuş ve düzenli toplantılarına devam etmektedir. Son 1 senedir aktif olan Yerelleşme Savunuculuk Grubunu 25 dernek ve vakıf üye oluşturmaktadır. Şimdiye kadar Hayata Destek Derneği’nin koordinasyonunu sağladığı grubu, STGM bünyesinde bir pozisyon ile daha sistematik bir hale getirilmesi ve insani yardım alanı dışında yerel derneklerin güçlendirilmesi de amaçlanmıştır.
‘Kalıcı Çözümler için Yerel Sivil Toplum Çalıştayı’
Yerelleşme Savunuculuk Grubu üyelerinden Watan, Uluslararası Mavi Hilal Vakfı ve Hayata Destek Derneği 8 Eylül 2021 tarihinde, Türkiye’de yerinden edilmiş topluluklara dair kalıcı ve sürdürülebilir çözümleri yerelleşme odağında ele almak, ortak pozisyon belirlemek, koordinasyon sağlamak, yerel dernekler olarak kararların içerisine nasıl dahil olunabileceğini konuşmak ve iş birlikleri geliştirmek amacı ile ‘Kalıcı Çözümler için Yerel Sivil Toplum Çalıştayı düzenlemiştir. Çalıştaya 49 yerel dernek katılmış ve mülteci alanındaki en önemli gündemlerden olan sosyal uyum, ekonomik entegrasyon, geri gönderme ve yeniden yerleştirme başlıklarında var olan sorunlar ve çözüm önerileri konuşulmuştur. Çalıştayın çıktıları Yerelleşme Savunuculuk Grubunun politika metinleri ve stratejilerini de genişletecektir.