Başak Kültür ve Sanat Vakfı olarak İstanbul’a zorunlu göçle gelenlere yönelik 2004 ve 2010 yıllarında gerçekleştirdiğimiz iki alan araştırmasının sonuçlarını karşılaştırmalı bir şekilde kamuoyuna sunduğumuz SES DUY çalışmamızın ardından,kentteki yaşamla birlikte söz konusu dönem aralığına şimdi de kız çocukları ve kadınların penceresinden tekrar bakıyoruz.
“Ne Değişti” adıyla yürüteceğimiz yeni çalışmamızda, zorunlu göçle, gelinen yerdeki süreci ve kentteki yaşamla birlikte ortaya çıkan ihtiyaçları, kız çocukları ve kadınların yaşam deneyimleri, değerlendirmeleri ve öznel algıları ışığında irdeleyeceğiz. Prof. Dr. Şemsa Özar ve Dr. Handan Çağlayan’ın danışmanlığında yürüteceğimiz araştırmamız sosyolog Ayşe Tepe tarafından koordine edilecektir
Çalışmamızda 2004 ve 2010 araştırma bulgularının kız çocukları ve kadınlarla ilgili bölümlerinin değerlendirilmesini, bir grup kız çocuğu ve kadınla yapacağımız yüz yüze görüşmelerle derinleştirmeyi hedefliyoruz. Alan bilgisinin edinilmesinde anket uygulaması önemli bir araştırma tekniği olmakla birlikte, özellikle kadınlar ve kız çocukları gibi kamusal alanda sesleri fazlaca duyulmayan, özgül yaşam deneyimleri saklı kalan kesimlere ilişkin bilginin anket tekniğiyle ortaya çıkartılması mümkün değildir. Yüz yüze yapacağımız derinlemesine görüşmelerin anket tekniğinin bu eksiğini gidermesini, kız çocukların ve kadınların zorunlu göç süreci ve gelinen yerdeki deneyimlerinin bizzat kendi seslerinden yansıtmasını umuyoruz.
Daha önce gerçekleştirdiğimiz genel değerlendirmenin ardından özgül olarak da kız çocukları ve kadınlara odaklanan ayrı bir çalışma yapmamızın temel nedeni de zorunlu göç sürecine ya da gelinen yerdeki deneyimlere ilişkin yapılan araştırmalarda, kız çocuklarının ve kadınların çoğunlukla görünmez kalmış olmalarıdır. Oysa hem toplumda verili bulunan cinsiyete dayalı eşitsizlikler kadınların ve kız çocuklarının zorunlu göç sürecini daha farklı ve eşitsiz bir şekilde deneyimlemelerine yol açar hem de söz konusu sürecin verili cinsiyet eşitsizliğini yeniden üretme ve hatta derinleştirme potansiyeli bulunmaktadır. Tıpkı sınıfsal konum gibi cinsiyet de yeni gelinen mekânla kurulan ilişkinin farklı ve eşitsiz olmasına neden olmaktadır.
Dolayısıyla tüm bu farklılıkların ortaya çıkarılabilmesi her şeyden önce eşitsizliğe dair bir farkındalığın bulunmasını gerektirir. Böylesi bir yaklaşımdan hareket etmeyen ve toplumsal cinsiyete özel bir duyarlılık göstermeyen araştırma süreçlerinin bu bulgulara ulaşması mümkün değildir. Nitekim ülkemizde yaşanan zorunlu göç sürecine ilişkin alan araştırmalarının bir kısmı söz konusu farkındalıkla yürütülmüş olmasına karşın büyük bölümü böylesi bir perspektiften yoksun olduğu için kadınlara ve kız çocuklarına ilişkin büyük bir boşluk bulunmaktadır.
“Ne Değişti”çalışmamızın bu alandaki boşluğu tümüyle kapatması beklenemez. Ama özellikle mülakatlarla ulaşacağımız derinlikli bilginin, daha önce görünmez kalan bu alana ilişkin fikir verici ve sonraki çalışmalar için yol gösterici olmasını bekliyoruz.
‘Ne Değişti’ araştırmamızda, kız çocukları ve kadınlarla yapacağımız yüz yüze görüşmelerde, göç edilen günden bu güne neler yaşandığı, neler hissedildiği, sürecin ve kent yaşamının nasıl algılanıldığı ve anlamlandırıldığı, özgül ihtiyaçların ve geleceği ilişkin beklentilerin neler olduğu anlaşılmaya çalışılacaktır. Ulaşılan özgül bilgi, ilerde yapılacak göç çalışmalarına katkıda bulunacak ve bir referans teşkil edecektir. Ayrıca elde edilen sonuçların kamuoyu ile paylaşılmasının toplumsal bir farkındalık yaratması da beklenmektedir.
Araştırmamız Heinrich Böll Stiftung Derneği Türkiye Temsilciliği ve Verein Basak Schweiz Derneği tarafından desteklenmektedir.Buproje ile ulaşılan sonuçlar Prof.Dr. Şemsa Özar , Dr. Handan Çağlayan ve Sosyolog Ayşe Tepe tarafından yayına hazırlanacaktır.
Başak Kültür ve Sanat Vakfı
İletişim Bilgileri.
Adres: Kayışdağı Mah. Uslu Cad. Nihat Sokak No: 55/A Ataşehir / İST.
Telefon - Fax : (0216) 540 24 62
Web adresi : www.basaksanatvakfi.org.tr
E-mail : [email protected] /[email protected]