Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) tarafından hazırlanan “Türkiye’de Roman Mahpus Olmak” isimli araştırma, Roman yurttaşların cezaevlerinde yaşadıkları sorunlar ve hak ihlallerine dikkat çekiyor. Roman tutuklular, cezaevinde de etnik ve sınıfsal anlamda ayrımcılığa maruz kalıyor.
Cezaevlerinde kaç Roman tutuklu olduğu bilinmiyor. Adalet Bakanlığı ise bilgi edinme yasağı kapsamında bu sorulara yanıt vermekten kaçınıyor. Sebebi ise cezaevi girişlerinde etnik soruların yer almaması ve bu soruların ‘etnik ayrımcılığa’ neden olması. Fakat etnik ve sınıfsal anlamda mahpusların maruz bırakıldığı ayrımcılığa karşı herhangi bir önlem de alınmıyor.
Ceza İnfaz Sisteminde Sivil Toplum Derneği (CİSST) tarafından yayınlanan “Türkiye’de Roman Mahpus Olmak” isimli kitap ise Roman yurttaşların cezaevlerinde yaşadıkları bu sorunlara dikkat çekiyor.
Jin News’ten Evrim Kepenek’in kitapla ilgili yaptığı haberde Roman yurttaşların cezaevlerinde en fazla yaşadığı sorun, okuma yazmama bilmeme olarak göze çarpıyor.
Okuma yazma bilmeyen Romanlar, mektuplarını başkalarına yazdırıyor, acil bir durumda dilekçelerini kaleme alamıyor. Bu da kendini ifade edememe anlamına geliyor.
Tedavileri engelleniyor
Roman tutuklular, sağlık hizmetlerine erişim konusunda da çok ciddi sorunlar yaşıyor. Tedavileri geçiştirilebiliyor ya da engelleniyor. Ayrıca Roman tutuklular, kültürel olarak da dışlandıkları için, sosyalleşme sorunları yaşıyor.
Kitabın hazırlayan CİSTT çalışanı Aylin Çelikçi, yaklaşık 4 ay süren saha çalışması yaptıklarını, kendilerine Roman tutukluların gönderdiği mektuplar ve tutuklu yakınlarından edindikleri bilgilerle kitaba son şeklini verdiklerini söylüyor.
Okuma yazma bilmeyen ya da sağlık sorunu olan her tutuklunun cezaevinde büyük sorunlar yaşadığını söyleyen Aylin, bu sorunların Roman tutukluları daha fazla etkilediğini dile getiriyor.
İngiltere ve Romanya’da hazırlanan raporları da kitaba eklediklerini anlatan Aylin, Türkiye’de bu konuda yapılan çalışmaların yetersiz kaldığına dikkat çekiyor. Cezaevlerindeki Roman yurttaşlara da seslenen Aylin, kendilerine ulaşıldığı takdirde Roman tutsaklara destek olacaklarını söylüyor.
Kitaptan
Dilekçeyi ben yazıyordum. Arkadaşım diyordu mesela senin yazın güzel diyordu. Ben şuraya dilekçe yazıcam, bana yazdırıyordu. Bir arkadaşıma mektup geliyordu, başka bir arkadaşım onu okuyordu.
Y.Ferizli L Tipi Kapalı Cezaevi.