Van Büyükşehir Belediyesinin, Sokakta Çalışan ve Yaşayan Çocukların Tespiti, Sosyal Ağlarla Destekleme Projesi kapsamında sokakta çalışan ve yaşayan çocuklarla yaptığı ankette çarpıcı sonuçlar ortaya çıktı.
Van Büyükşehir Belediyesi’nden yapılan açıklamada, Sosyal Hizmetler Daire Başkanlığı ve Psikolojik Danışmanlar Derneği (PD-DER) tarafından "Van’da Sokakta Çalışan ve Yaşayan Çocukların Tespiti, Sosyal Ağlarla Destekleme Projesi" kapsamında sokakta çalışan ve yaşayan 243 çocukla anket yapıldığı belirtildi. Ankette çocukların çalışma nedenleri, içinde bulundukları koşullar ve demografik özellikleri ile sokakta yaşadıkları sıkıntılarla ilgili dikkat çekici bilgilerin ortaya çıktığı ifade edildi. Açıklamada, sokakta çalışan çocukların yüzde 56’sının 14-17 yaş aralıklarında, yüzde 33’ünün 11-13 yaş aralığında olduğu, yüzde 9.1’inin ise 8-10 yaş aralıklarında olduğu kaydedildi. Açıklamada, ankete katılan 243 çocuğun yüzde 99.2’sinin erkek yüzde 0,8’nin kız olduğu ortaya çıktı.
Sokakta çalışan ve ankete katılan çocukların yüzde 76.5’nin okula devam ettikleri, yüzde 23.5’nin devam etmediği belirtilirken, okula devam eden çocukların yüzde 62.9’unun ortaokul, yüzde 27.4’ünün lise ve yüzde 9.7’sinin ise ilkokula devam ettiği ortaya çıktı. Sokakta çalışan ve yaşayan çocukların çalışma ve barınma durumları ile ilgili bölümde çocukların yüzde 23.5’inin sigara satıcılığı, yüzde 20.6’sının mendil satıcılığı, yüzde 11.5’nin tartıcılık, yüzde 8.6’sının eşya yükleme-indirme, 5.8’inin çaycılık, 4.1’nin dilencilik, yüzde 20’sinin diğer ve 1.6’sının ise ekmek dağıtıcılığı yaptıkları belirlendi. Ankette sigara satıcılığının yüksek oranda çıkması büyük bir tehlike olarak belirlendi.
Ankette 243 çocuğa ‘Neden sokakta çalışıyorsunuz?’ sorusu yöneltildiği belirtilerek şöyle denildi: “Yüzde 35’i ‘aileme ekonomik destek sunmak için çalışıyorum’, yüzde 15.6’sı ise ‘kendi paramı kazanmak istiyorum’ cevabı verdi. Çocukların yüzde 4’ü ise ailesinin kendisini zorla çalıştırdığını söyledi. Burada ortaya çıkan sonuçlara göre çocukların sokakta çalışma nedenlerinin en büyüğü ailenin yaşadığı ekonomik sıkıntılar. Çocukların sokakta çalışmaya başlama saatlerinde ise ilginç veriler ortaya çıktı. Çocukların 56.8’i saat 06.00 ile 09.00 arasında, yüzde 28.4’ü 09.00 ile 12.00 arasında, 13.6’sının 12.15 ile 15.00 saatleri arasında çalıştığı ortaya çıktı. Günün ikinci yarısına doğru ilerledikçe sayının düştüğü görüldü."
“SOKAKTA ÇALIŞMAYA BAŞLAMA YAŞI 8”
Açıklamada, anketin en önemli verilerinin sokakta çalışmaya başlama yaşı olarak belirlendiği kaydedilerek şu ifadeler kullanıldı: “Ankete katılan çocukların yüzde 48.6’sı 8-10, yüzde 28.4’nün 11-13, yüzde 16’sının ise 5-7 yaş aralığında sokakta çalışmaya başladığı, yüzde 5,3’ünün 14 ve üzeri yaş aralığında sokakta çalışmaya başladıkları ortaya çıktı. Sokakta çalışma yaşının giderek 10 yaş altına düşmesi çocukların nasıl bir risk altında olduklarını açıkça ortaya koyuyor. Sokakta kazandıkları geliri nereye harcadıkları sorusuna ise çocukların yüzde 54.3’ünün ev ihtiyaçlarında kullandığını, yüzde 23’ü ailesine verdiğini ve yüzde 20.2’si ise kendi ihtiyaçlarında kullandığı belirlendi. Bu sonuçlar ışığında çocukların sokakta çalışmaya başlamasının en temel noktası ailenin ekonomik sıkıntılarının varlığı.”
“ÇOCUKLARIN YÜZDE 98’İ AİLELERİYLE BİRLİKTE YAŞIYOR”
Ankete katılan çocuklara yöneltilen ‘Geceyi sokakta geçirdiğin oldu mu?’ sorusuna yüzde 74,1’i ‘hiçbir zaman olmadı’, yüzde 24,7’si ‘bazen’ cevabını verirken, yüzde 98’i ailesinin yanında yaşadığını söyledi. Babalarının yaptığı işe ilişkin sorulara ise katılımcıların yüzde 44’ü işsiz olduğunu, yüzde 11.9’unun inşaatta çalıştığını, yüzde 5.3’ünün esnaf olduğunu, yüzde 3.3’ünün çiftçi, yüzde 0,4’ünün memur, yüzde 0,4’ünün emekli ve yüzde 31.7’si ise farklı iş alanlarında çalıştığı tespit edildi. Yüzde 99’unun annelerinin ev hanımı olduğunu ifade eden çocukların polisten şiddet gördüğü de ifade edilen açıklamada şu bilgi yer aldı:
“Sokakta çalışan ve yaşayan 237 çocuğa yöneltilen ‘Sokakta şiddete maruz kaldınız mı?’ sorusuna yüzde 48.6’sı ‘evet’, yüzde 49’u ‘hayır’ cevabını verdi. ‘Sokakta kim tarafından şiddete maruz kaldınız?’ sorusuna ise çocukların yüzde 60.2’si polis tarafından şiddete maruz kaldığını, yüzde 15.3’ünün zabıta tarafından şiddete maruz kaldığını, yüzde 17.8’i sokakta çalışan diğer çocuklar tarafından şiddete uğradığını, 1.7’si ise esnaftan şiddet gördüğünü söyledi. ‘Sokakta maruz kaldığın veya tanık olduğun herhangi bir olay oldu mu?’ sorusuna ise çocukların 44.4’ü ‘evet’, yüzde 47,3’ü ise ‘hayır’ cevabını verdi. Ankete katılan çocuklara ‘madde kullanılan ortamda hiç bulundun mu?’ sorusuna yüzde 49.4’ü ‘evet’, yüzde 46’sı ‘hayır’ cevabını verdi. ‘Madde kullanımına eşlik ettin mi?’ sorusuna ürkütücü cevaplar verildi. Bu soruya çocukların yüzde 76.7’sı ‘evet madde kullanılan ortamda yer aldım’, yüzde 23.3’ü ‘hayır yer almadım’ cevabını verdi. Yine ankete katılan çocukların yüzde 87’si sigara kullandığını, yüzde 13’ü uyuşturucu madde kullandığını söyledi.
Sigara ve uyuşturucu madde kullananlara yöneltilen ‘hangi sıklıkta kullanıyorsunuz?’ sorusuna çocukların yüzde 63.6’sı her gün kullandığını, yüzde 26’sı 2-3 günde bir kullandığını, yüzde 11’e yakını ayda ya da haftada bir kullandığını söyledi.